𝗪𝗔𝗥𝗠-𝗨𝗣
• Ano ang isa sa pinakamahirap na sitwasyon na hinarap mo? Paano mo ito nalampasan?
• Magkwento tungkol sa pinakamatandang taong kilala mo ngayon. Kailan siya ipinanganak at anong mga karanasan ang pinagdaanan niya?
• Masasabi mo bang alam mo at nakikibahagi ka sa mga current events o mga kasalukuyang nangyayari sa lipunan? Bakit mo ito nasabi?


𝗪𝗢𝗥𝗗
“𝘐𝘯𝘪𝘶𝘶𝘵𝘰𝘴 𝘬𝘰 𝘴𝘢 𝘭𝘢𝘩𝘢𝘵 𝘯𝘨 𝘵𝘢𝘰 𝘯𝘢 𝘯𝘢𝘴𝘢𝘴𝘢𝘬𝘶𝘱𝘢𝘯 𝘯𝘨 𝘢𝘬𝘪𝘯𝘨 𝘬𝘢𝘩𝘢𝘳𝘪𝘢𝘯 𝘯𝘢 𝘮𝘢𝘵𝘢𝘬𝘰𝘵 𝘢𝘵 𝘨𝘶𝘮𝘢𝘭𝘢𝘯𝘨 𝘴𝘢 𝘋𝘪𝘺𝘰𝘴 𝘯𝘪 𝘋𝘢𝘯𝘪𝘦𝘭. 𝘚𝘢𝘱𝘢𝘨𝘬𝘢𝘵 𝘴𝘪𝘺𝘢 𝘢𝘯𝘨 𝘣𝘶𝘩𝘢𝘺 𝘯𝘢 𝘋𝘪𝘺𝘰𝘴 𝘢𝘵 𝘯𝘢𝘣𝘶𝘣𝘶𝘩𝘢𝘺 𝘮𝘢𝘨𝘱𝘢𝘬𝘢𝘪𝘭𝘢𝘯𝘮𝘢𝘯. 𝘈𝘯𝘨 𝘱𝘢𝘨𝘩𝘢𝘩𝘢𝘳𝘪 𝘯𝘪𝘺𝘢 𝘢𝘺 𝘸𝘢𝘭𝘢𝘯𝘨 𝘩𝘢𝘯𝘨𝘨𝘢𝘯, 𝘢𝘵 𝘸𝘢𝘭𝘢𝘯𝘨 𝘮𝘢𝘬𝘢𝘬𝘢𝘱𝘢𝘨𝘣𝘢𝘨𝘴𝘢𝘬 𝘯𝘪𝘵𝘰. 𝘕𝘢𝘨𝘭𝘪𝘭𝘪𝘨𝘵𝘢𝘴 𝘴𝘪𝘺𝘢 𝘢𝘵 𝘨𝘶𝘮𝘢𝘨𝘢𝘸𝘢 𝘯𝘨 𝘮𝘨𝘢 𝘩𝘪𝘮𝘢𝘭𝘢 𝘢𝘵 𝘬𝘢𝘣𝘢𝘣𝘢𝘭𝘢𝘨𝘩𝘢𝘯 𝘴𝘢 𝘭𝘢𝘯𝘨𝘪𝘵 𝘢𝘵 𝘥𝘪𝘵𝘰 𝘴𝘢 𝘭𝘶𝘱𝘢. 𝘐𝘯𝘪𝘭𝘪𝘨𝘵𝘢𝘴 𝘯𝘪𝘺𝘢 𝘴𝘪 𝘋𝘢𝘯𝘪𝘦𝘭 𝘮𝘶𝘭𝘢 𝘴𝘢 𝘮𝘨𝘢 𝘭𝘦𝘰𝘯.” 𝗗𝗔𝗡𝗜𝗘𝗟 𝟲:𝟮𝟲–𝟮𝟳

(Basahin din ang 𝗗𝗔𝗡𝗜𝗘𝗟 𝟲:𝟭–𝟮𝟱, 𝟮𝟴.)

Sinusundan natin ang buhay ni Daniel—isa sa mga Hebreo na dinala sa Babilonia, na kinilala ng mga hari dahil sa kanyang kahusayan at karunungan. Sa ilalim ng imperyo ng Medo-Persia, si Daniel ay naglingkod kay Haring Darius. Maraming beses na nasubukan ang katapatan ni Daniel sa Panginoon. Ang kabanatang ito ay naglalaman ng kanyang pinakamatinding pagsubok: inihulog siya sa isang kulungan ng mga leon dahil sa pagdarasal niya sa Diyos. Sa araling ito, titingnan natin ang pangunahing tauhan sa kuwento ng buhay ni Daniel, ng kasaysayan, at ng bawat pangyayari sa mundo: ang Diyos.

𝟭. 𝗔𝗻𝗴 𝗗𝗶𝘆𝗼𝘀 𝗮𝗻𝗴 𝗻𝗮𝗺𝗮𝗺𝗮𝗵𝗮𝗹𝗮 𝘀𝗮 𝗮𝘁𝗶𝗻𝗴 𝗺𝗴𝗮 𝘀𝗶𝘁𝘄𝗮𝘀𝘆𝗼𝗻.
𝘚𝘶𝘮𝘢𝘨𝘰𝘵 𝘴𝘪 𝘋𝘢𝘯𝘪𝘦𝘭, “𝘔𝘢𝘩𝘢𝘭 𝘯𝘢 𝘏𝘢𝘳𝘪! 𝘏𝘪𝘯𝘥𝘪 𝘢𝘬𝘰 𝘴𝘪𝘯𝘢𝘬𝘵𝘢𝘯 𝘯𝘨 𝘮𝘨𝘢 𝘭𝘦𝘰𝘯, 𝘥𝘢𝘩𝘪𝘭 𝘯𝘢𝘨𝘱𝘢𝘥𝘢𝘭𝘢 𝘢𝘯𝘨 𝘋𝘪𝘺𝘰𝘴 𝘯𝘨 𝘬𝘢𝘯𝘺𝘢𝘯𝘨 𝘮𝘨𝘢 𝘢𝘯𝘨𝘩𝘦𝘭 𝘱𝘢𝘳𝘢 𝘪𝘵𝘪𝘬𝘰𝘮 𝘢𝘯𝘨 𝘮𝘨𝘢 𝘣𝘪𝘣𝘪𝘨 𝘯𝘨 𝘮𝘨𝘢 𝘭𝘦𝘰𝘯. 𝘎𝘪𝘯𝘢𝘸𝘢 𝘪𝘵𝘰 𝘯𝘨 𝘋𝘪𝘺𝘰𝘴 𝘥𝘢𝘩𝘪𝘭 𝘢𝘭𝘢𝘮 𝘯𝘪𝘺𝘢𝘯𝘨 𝘮𝘢𝘵𝘶𝘸𝘪𝘥 𝘢𝘯𝘨 𝘢𝘬𝘪𝘯𝘨 𝘣𝘶𝘩𝘢𝘺 𝘢𝘵 𝘸𝘢𝘭𝘢 𝘢𝘬𝘰𝘯𝘨 𝘨𝘪𝘯𝘢𝘸𝘢𝘯𝘨 𝘬𝘢𝘴𝘢𝘭𝘢𝘯𝘢𝘯 𝘴𝘢 𝘪𝘯𝘺𝘰.” 𝗗𝗔𝗡𝗜𝗘𝗟 𝟲:𝟮𝟭–𝟮𝟮

Nakatanggap ng pabor si Daniel mula kay Haring Darius at naglingkod siya sa kanya nang may katapatan at kahusayan. Ngunit nang si Daniel ay nagpatuloy sa pagsamba sa Diyos lamang, kinailangan ni Darius na tuparin ang kanyang utos na parusahan si Daniel. Iniutos niya na ilagay si Daniel sa isang kulungan ng mga leon. Ngunit nagpakita ang Diyos, itinikom ang mga bibig ng mga leon, at iniligtas ang buhay ni Daniel. Ang Diyos ay nanatiling tapat kay Daniel mula pa noong kanyang kabataan sa Juda hanggang sa kanyang pagtanda bilang isang lingkod sa kaharian ng Medo-Persia. Ang Diyos ay naroon sa lahat ng mga kaganapan sa buhay ni Daniel. Iniligtas siya ng Diyos mula sa mga imposibleng sitwasyon—kabilang na ang kulungan ng mga leon. Paano sinubukang tulungan ng hari si Daniel (Daniel 6:14, 16, 18–20)? Paano ipinakita ng Diyos na mas dakila Siya kaysa kay Haring Darius?

𝟮. 𝗔𝗻𝗴 𝗗𝗶𝘆𝗼𝘀 𝗮𝗻𝗴 𝗻𝗮𝗺𝗮𝗺𝗮𝗵𝗮𝗹𝗮 𝘀𝗮 𝗸𝗮𝘀𝗮𝘆𝘀𝗮𝘆𝗮𝗻 𝗮𝘁 𝘀𝗮 𝗺𝗴𝗮 𝗯𝗮𝗻𝘀𝗮.
𝘗𝘢𝘨𝘬𝘢𝘵𝘢𝘱𝘰𝘴 𝘢𝘺 𝘴𝘶𝘮𝘶𝘭𝘢𝘵 𝘴𝘪 𝘏𝘢𝘳𝘪𝘯𝘨 𝘋𝘢𝘳𝘪𝘶𝘴 𝘴𝘢 𝘭𝘢𝘩𝘢𝘵 𝘯𝘨 𝘵𝘢𝘰 𝘴𝘢 𝘪𝘣𝘢ʼ𝘵 𝘪𝘣𝘢𝘯𝘨 𝘣𝘢𝘯𝘴𝘢, 𝘭𝘢𝘩𝘪 𝘢𝘵 𝘸𝘪𝘬𝘢 𝘴𝘢 𝘮𝘶𝘯𝘥𝘰. 𝘐𝘵𝘰 𝘢𝘯𝘨 𝘯𝘢𝘬𝘢𝘴𝘶𝘭𝘢𝘵: “𝘕𝘢𝘸𝘢ʼ𝘺 𝘯𝘢𝘴𝘢 𝘮𝘢𝘣𝘶𝘵𝘪 𝘬𝘢𝘺𝘰𝘯𝘨 𝘬𝘢𝘭𝘢𝘨𝘢𝘺𝘢𝘯. “𝘐𝘯𝘪𝘶𝘶𝘵𝘰𝘴 𝘬𝘰 𝘴𝘢 𝘭𝘢𝘩𝘢𝘵 𝘯𝘨 𝘵𝘢𝘰 𝘯𝘢 𝘯𝘢𝘴𝘢𝘴𝘢𝘬𝘶𝘱𝘢𝘯 𝘯𝘨 𝘢𝘬𝘪𝘯𝘨 𝘬𝘢𝘩𝘢𝘳𝘪𝘢𝘯 𝘯𝘢 𝘮𝘢𝘵𝘢𝘬𝘰𝘵 𝘢𝘵 𝘨𝘶𝘮𝘢𝘭𝘢𝘯𝘨 𝘴𝘢 𝘋𝘪𝘺𝘰𝘴 𝘯𝘪 𝘋𝘢𝘯𝘪𝘦𝘭. 𝘚𝘢𝘱𝘢𝘨𝘬𝘢𝘵 𝘴𝘪𝘺𝘢 𝘢𝘯𝘨 𝘣𝘶𝘩𝘢𝘺 𝘯𝘢 𝘋𝘪𝘺𝘰𝘴 𝘢𝘵 𝘯𝘢𝘣𝘶𝘣𝘶𝘩𝘢𝘺 𝘮𝘢𝘨𝘱𝘢𝘬𝘢𝘪𝘭𝘢𝘯𝘮𝘢𝘯. 𝘈𝘯𝘨 𝘱𝘢𝘨𝘩𝘢𝘩𝘢𝘳𝘪 𝘯𝘪𝘺𝘢 𝘢𝘺 𝘸𝘢𝘭𝘢𝘯𝘨 𝘩𝘢𝘯𝘨𝘨𝘢𝘯, 𝘢𝘵 𝘸𝘢𝘭𝘢𝘯𝘨 𝘮𝘢𝘬𝘢𝘬𝘢𝘱𝘢𝘨𝘣𝘢𝘨𝘴𝘢𝘬 𝘯𝘪𝘵𝘰. 𝘕𝘢𝘨𝘭𝘪𝘭𝘪𝘨𝘵𝘢𝘴 𝘴𝘪𝘺𝘢 𝘢𝘵 𝘨𝘶𝘮𝘢𝘨𝘢𝘸𝘢 𝘯𝘨 𝘮𝘨𝘢 𝘩𝘪𝘮𝘢𝘭𝘢 𝘢𝘵 𝘬𝘢𝘣𝘢𝘣𝘢𝘭𝘢𝘨𝘩𝘢𝘯 𝘴𝘢 𝘭𝘢𝘯𝘨𝘪𝘵 𝘢𝘵 𝘥𝘪𝘵𝘰 𝘴𝘢 𝘭𝘶𝘱𝘢. 𝘐𝘯𝘪𝘭𝘪𝘨𝘵𝘢𝘴 𝘯𝘪𝘺𝘢 𝘴𝘪 𝘋𝘢𝘯𝘪𝘦𝘭 𝘮𝘶𝘭𝘢 𝘴𝘢 𝘮𝘨𝘢 𝘭𝘦𝘰𝘯.” 𝗗𝗔𝗡𝗜𝗘𝗟 𝟲:𝟮𝟱–𝟮𝟳

Paanong nangyari na ang pagsuway ng Juda, ang kakila-kilabot na pagkabihag sa ibang bayan, at ang pagbagsak ng imperyo ng Babilonia ay naging isang kuwento ng isang hari ng Persia na nagbibigay papuri sa Diyos? Nakikita ni Daniel ang katuparan ng panaginip ni Nebucadnezar sa Daniel 2 (tungkol sa pagkakatatag at pagbagsak ng iba't ibang mga kaharian). Laging may mas malaking plano at layunin ang Diyos. Siya ang naghahari sa lahat ng mga namumuno, mga kaharian, at mga bayan. Siya ang naghahabi ng mga hibla ng kasaysayan, may plano Siya upang tubusin tayo, at mananaig ang Kanyang layunin. Ang Kanyang kamay ay nananatiling matatag sa pagbangon at pagbagsak ng mga bayan. Ano ang utos ni Haring Darius? Para kanino ito ipinag-utos? Paano inilarawan ni Darius ang Diyos?

𝟯. 𝗔𝗻𝗴 𝗗𝗶𝘆𝗼𝘀 𝗮𝗻𝗴 𝗻𝗮𝗺𝗮𝗺𝗮𝗵𝗮𝗹𝗮 𝘀𝗮 𝗺𝗴𝗮 𝗽𝗮𝗴𝗯𝗮𝗯𝗮𝗴𝗼 𝗻𝗴 𝗸𝗮𝗹𝗮𝗴𝗮𝘆𝗮𝗻.
𝘕𝘢𝘨𝘪𝘯𝘨 𝘮𝘢𝘶𝘯𝘭𝘢𝘥 𝘢𝘯𝘨 𝘣𝘶𝘩𝘢𝘺 𝘯𝘪 𝘋𝘢𝘯𝘪𝘦𝘭 𝘴𝘢 𝘱𝘢𝘯𝘢𝘩𝘰𝘯 𝘯𝘨 𝘱𝘢𝘨𝘩𝘢𝘩𝘢𝘳𝘪 𝘯𝘪 𝘋𝘢𝘳𝘪𝘶𝘴 𝘢𝘵 𝘴𝘢 𝘱𝘢𝘯𝘢𝘩𝘰𝘯 𝘯𝘨 𝘱𝘢𝘨𝘩𝘢𝘩𝘢𝘳𝘪 𝘯𝘪 𝘊𝘺𝘳𝘶𝘴 𝘯𝘢 𝘵𝘢𝘨𝘢-𝘗𝘦𝘳𝘴𝘪𝘢. 𝗗𝗔𝗡𝗜𝗘𝗟 𝟲:𝟮𝟴

Pinangangalagaan ng Diyos ang maliliit at malalaking bagay sa ating buhay at sa mundo. Pinangalagaan Niya si Daniel at pinahintulutan siyang maglingkod kina Nebucadnezar, Belshazar, Darius, at Cyrus. Pinahintulutan Niya ang pagkakatatag at pagbagsak ng mga kaharian upang matupad ang Kanyang plano—ibinalik Niya ang mga natirang mamamayan ng Israel sa pamamagitan ni Cyrus. Tuwing dumaraan tayo sa mga pagbabago ng kalagayan (personal man, pambansa, o global), nananatili ang Diyos sa atin. Ang Diyos ang namamahala. Paano nakikita ang katotohanan nito sa mga nakaraan, kasalukuyan, at magaganap pa lamang na pagbabago ng kalagayan? Bakit tayo dapat umasa sa Diyos at hindi sa ating sarili o sa iba?


𝗔𝗣𝗣𝗟𝗜𝗖𝗔𝗧𝗜𝗢𝗡
• Maglaan ng ilang oras upang matukoy kung sino o ano ang iyong pinagkakatiwalaan. Bakit ang Diyos lamang ang higit na karapat-dapat sa ating pagtitiwala? Paano ka mas magtitiwala sa Kanya simula ngayon?
• Paghambingin ang kasaysayan na saklaw sa Daniel at ang kasaysayan at sitwasyon ng iyong bansa. Naniniwala ka ba na ang Diyos ang namamahala sa buong kasaysayan at sa bawat bayan? Paano mo maisasapamuhay ngayong linggo ang katotohanang ito?
• Mag-isip ng isang taong kilala mo na ang sitwasyon ay maaaring katulad ng kay Daniel: nanganganib na humarap sa mga kahihinatnan ng paglilingkod niya sa Diyos. Planuhin na makipag-ugnayan sa kanya, magpalakas ng kanyang loob, at manalangin na maranasan niya ang katapatan at proteksyon ng Diyos kahit sa gitna ng kulungan ng mga leon.


𝗣𝗥𝗔𝗬𝗘𝗥
• Ipanalangin na kilalanin ng mga tao sa iyong bansa ang kapangyarihan ng Diyos sa mga sitwasyon, sa kasaysayan, at sa mga pagbabago ng kalagayan. Ipanalangin na makilala ng mga tao ang Diyos at matupad ang Kanyang plano.
• Ipanalangin na manatiling tapat sa Diyos ang iglesya at ipahayag sa iba ang Kanyang katotohanan sa kabila ng pag-uusig at panganib. Ipanalangin na mas maraming tao ang maglingkod sa Diyos tulad ng ginawa ni Daniel.
• Ipanalangin na ang mga pinuno sa iyong bansa ay gagawa ng mga utos na magbibigay karangalan sa Diyos, gaya ng ginawa ni Darius. Ipanalangin na mabuksan ang kanilang mga mata upang makita nila kung sino ang Diyos.